Sáng tác một bản nhạc thực ra không hề khó như bạn nghĩ. Nếu đã có một cây đàn piano trong tay, tại sao bạn không thử ngay 6 bước sau đây để bắt đầu viết nhạc:

Có lẽ đâu đó bạn đã được nghe rằng một số ca sĩ như Sơn Tùng-MTP hay nhạc sĩ trẻ như Hứa Kim Tuyền đã bắt đầu sáng tác nhạc từ khi còn rất trẻ. Đúng là như vậy, việc sáng tác nhạc không hề khó như bạn nghĩ.

Trong bài viết này, Hanxen sẽ hướng dẫn bạn cách sáng tác nhạc qua 6 bước khá đơn giản:

Bước 1: Chọn phím

Trước tiên, hãy thiết lập thang âm mà chúng ta sẽ làm cơ sở cho bài hát của mình. Bạn có thể coi thang âm như một “ngân hàng” các nốt mà bạn có thể lấy từ đó để tạo ra giai điệu và hòa âm. Nếu bạn bám sát các nốt của thang âm đó, bạn sẽ tạo ra âm thanh nghe dễ chịu hơn hẳn.

Một phím tuyệt vời cho người mới bắt đầu bắt đầu là C trưởng vì nó không có dấu thăng hay dấu giáng. Nhưng chúng tôi khuyến khích bạn thử các phím khác! Tốt hơn hết, hãy tìm phím đàn của bạn – phím phù hợp với âm vực của bạn (nếu bạn đang hát) và/hoặc tâm trạng bạn muốn truyền tải

Bước 2: Tìm tiến trình hợp âm

Một số nhạc sĩ bắt đầu sáng tác với giai điệu trước, nhưng nếu bạn mới bắt đầu, việc thiết lập tiến trình hợp âm trước giai điệu sẽ dễ dàng hơn. Nói chung, việc tìm một giai điệu phù hợp với một tiến trình nhất định sẽ dễ dàng hơn là tìm một tiến trình phù hợp với một giai điệu đã có sẵn. Nhưng có thể mỗi người sẽ có cách cảm nhận khác nhau, vì vậy nếu bạn thuộc loại người thích giai điệu, vui lòng xem bước 3.

Nếu không, bạn có thể coi tiến trình hợp âm là “giàn giáo của bài hát”. Một số tiến trình hợp âm đã được thử và phổ biến mà bạn có thể sử dụng bao gồm tiến trình nhạc pop I-V-vi-IV, tiến trình nhạc jazz ii7-V7-I7 và tiến trình rock I-IV-V.

Hoặc nếu muốn sáng tạo, bạn có thể viết ra một loạt hợp âm diatonic, đặt chúng vào một chiếc mũ và chọn hợp âm một cách ngẫu nhiên!

Bước 3: Nghĩ ra giai điệu

Chơi tiến trình hợp âm theo vòng lặp bằng tay trái. Sau đó, bên tay phải của bạn, hãy thử nghiệm các cách kết hợp các nốt khác nhau từ thang âm bạn đã chọn.

Trong âm nhạc phương Tây, chúng ta có xu hướng suy nghĩ đối xứng. Vì vậy, bạn có thể dễ dàng nghĩ ra giai điệu hơn nếu cấu trúc bài hát của bạn là 8 hoặc 12 ô nhịp.

Sáng tạo. Không có câu trả lời đúng hay sai. Nếu có gì đó không ổn, hãy điều chỉnh nó một chút.

Và đừng cảm thấy bị áp lực phải lấp đầy mọi khoảng trống của khuông nhạc. Bài hát không phải dùng để đi ăn cỗ! Thực tế, chính Mozart đã nói: “Âm nhạc không nằm ở những nốt nhạc mà ở sự im lặng ở giữa”.

Bước 4: Sáng tác một số lời bài hát

Nếu bạn là ca sĩ-nhạc sĩ, bây giờ là lúc nghĩ ra một số lời bài hát phù hợp với âm nhạc của bạn! Nếu bạn gặp khó khăn, bạn có thể thử lại phương pháp chiếc mũ: viết một loạt ý tưởng ngẫu nhiên lên những mảnh giấy, ném chúng vào chiếc mũ và rút ra những cụm từ một cách ngẫu nhiên. Tâm trạng của giai điệu và sự phát triển hợp âm cũng có thể là nguồn cảm hứng.

Bước 5: Biến tấu và trang trí

Bây giờ bạn đã có những ý tưởng cơ bản, đã đến lúc làm cho mọi thứ trở nên thú vị. Một số thứ để thử:

– Chơi ngược giai điệu

– Thay đổi nhịp điệu của giai điệu bằng cách khám phá các giá trị nốt khác nhau

– Cải thiện các đoạn mới giữa các câu giai điệu khác nhau

– “Trang trí” giai điệu của bạn bằng những nốt chuyển tiếp và âm láy

– Hài hòa các nốt giai điệu bằng cách chơi quãng ba hoặc sử dụng quãng tám để tạo ra âm thanh tuyệt hơn

Bước 6: Hoàn thiện sáng tác

Cuối cùng, chúng ta có thể kết thúc bài hát bằng cách quay lại hợp âm I. Đó là bộ ba C trưởng của bạn nếu bạn học C trưởng.

Các bước này không phải là quy tắc cứng nhắc; chúng chỉ là những gợi ý để giúp bạn bắt đầu! Hãy nhớ rằng: không có đúng hay sai trong việc sáng tác. Trên thực tế, đừng ngại nghe có vẻ “xấu”. Nghe có vẻ “tệ” có nghĩa là bạn đang thoát ra khỏi vùng an toàn của mình!

Cách sáng tác một bài hát trên đàn piano: Cấu trúc bài hát bạn có thể thử

Cần thêm gợi ý? Dưới đây là một số cấu trúc bài hát phổ biến mà các nghệ sĩ đã sử dụng qua nhiều thế hệ mà bạn có thể tự tạo:

Câu-Điệp khúc-Câu nối

Đây là hình thức bạn có thể nghe thấy trên radio nhiều nhất. Nó hấp dẫn, bắt tai và phổ biến.

Câu verse: các câu verse có xu hướng có lời khác nhau sau mỗi lần lặp lại

Điệp khúc: phần “hook” của bài hát được lặp lại (thường có cùng lời bài hát) xuyên suốt bài hát

Câu nối: cao trào cảm xúc của bài hát – thường là cao trào trước khi chúng ta đi đến đoạn điệp khúc cuối cùng

Nhạc Blues 12 ô nhịp

Phổ biến trong nhạc blues, jazz và rock, nhạc blues 12 ô nhịp là một hình thức đơn giản, rất phù hợp để hòa tấu vì nó rất nhất quán và cân bằng về tính đối xứng. Đây là tiến trình hợp âm tiêu chuẩn trong nhạc blues 12 ô nhịp:

Sau đó, người viết nhạc có thể thay đổi tiến trình theo sở thích của họ. Các bài hát nổi tiếng theo tiến trình này gồm:

• 🔸“Tutti Frutti” – Little Richard
• 🔸“Can’t Buy Me Love” – The Beatles
• 🔸“Black Magic Woman” – Fleetwood Mac/Santana

A-A-B-A

Hình thức A-A-B-A là một hình thức nhạc jazz cơ bản bao gồm hai câu, một đoạn điệp khúc và một câu khác. Mặc dù đơn giản nhưng hình thức cơ bản này cho phép các nhạc sĩ nhạc jazz tự do ứng biến trong một cấu trúc hướng dẫn. Tiêu chuẩn nhạc Jazz ở dạng A-A-B-A bao gồm:

• 🔸“Take the A Train” – Billy Strayhorn
• 🔸“My Funny Valentine” – Richard Rodgers
• 🔸“Body and Soul” – Johnny Green

Sáng tác xuyên suốt

Sáng tác xuyên suốt chỉ có nghĩa là viết từ đầu đến cuối, không lặp lại. Về cơ bản, một bài hát được sáng tác xuyên suốt không có cấu trúc và được viết theo phong cách dòng ý thức.Hình thức này hiếm hơn nhưng có thể được tìm thấy ở những nghệ sĩ tiến bộ và một số nhà soạn nhạc cổ điển như Schubert, và đó là một thử thách sáng tạo tuyệt vời.

Các bài hát theo phong cách này gồm:

• 🔸“You Enjoy Myself” – Phish
• 🔸“The Musical Box” – Genesis
• 🔸“Erlkönig” (Op. 1, D 328) – Franz Schubert

Hanxen hy vọng qua bài học này sẽ truyền cảm hứng cho bạn để bắt đầu sáng tác nhạc và biết đâu tạo hit! Nếu bạn muốn bắt đầu học piano không mất nhiều thời gian, tham khảo thiết bị hỗ trợ học đàn thông minh ở gian hàng chính hãng của Hanxen Mall trên Shopee tại đây!